Minder werken, hetzelfde verdienen
Minder werken, hetzelfde verdienen: Ecare in Enschede voert vierdaagse werkweek in. "Hier wordt ik gelukkig van"
Dit artikel komt uit Tubantia, augustus 2023.
Menig onderzoek heeft het aangetoond. Een vierdaagse werkweek is goed voor de werknemers én bedrijf. Na een proef van zes maanden stapt nu het Enschedese softwarebedrijf Ecare helemaal over naar een vierdaagse werkweek. CEO Aniek Fikken wordt daar zelf ‘ook heel gelukkig van’.
Vrijdag is vrij. Punt. De mail hoeft niet gelezen, de telefoon mag uit. Het kantoor is dicht. Voor de 80 mensen op de afdeling software-ontwikkeling wordt dit de standaard kantoortijd. De andere afdelingen – nog circa 35 mensen – volgen zo snel mogelijk naar een vierdaagse werkweek.
Ecare is een software ontwikkelaar met klanten in de zorgsector. Gedurende zes maanden testte het bedrijf de kortere werkweek. Tijdens de proefperiode werden vier zaken gemeten: productiviteit, klanttevredenheid, medewerker tevredenheid en financiële gezondheid.
Energieker
Anniek Fikken (36): „Als ik nu zie hoe mensen op maandag binnen komen… energieker, met meer focus en vol ideeën. Hoe het bruist. Dat maakt me blij. Het was wel spannend. Door het schrappen van de vrijdag snij je best wat productietijd weg. Maar uit onze meting blijkt juist dat de productiviteit is toegenomen.”
Als werkgever om de handen dicht te knijpen. Kijkend naar de krapte op de arbeidsmarkt kan het een extra wapen zijn om vacatures makkelijker met vakmensen te vullen. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat de jongere generatie meer hecht aan vrije tijd, en dat een groot deel liever part-time werkt. Maar Fikken kijkt verder dan dat.
Steeds meer moeten
„Natuurlijk wil je een aantrekkelijk bedrijf zijn, waar mensen graag werken. Maar ik heb ook de overtuiging dat we in deze tijd dingen anders moeten doen. Er is in algemeen een krapte op de arbeidsmarkt, er is vergrijzing. Mensen moeten vaker mantelzorg leveren. Veel activiteiten draaien ook op vrijwilligerswerk. Daar hebben mensen ook tijd en energie voor nodig”, zegt de Enschedese.
„We hebben met z’n allen een verantwoordelijkheid dat de samenleving door blijft draaien. En dat kan gemakkelijker in een vierdaagse werkweek. Je kan niet verwachten dat mensen in hun beperkte vrije tijd alles maar kunnen doen wat hun privéleven vereist. Maar dat ze tegelijk in werktijd maximaal efficiënt zijn.
Moeder geworden
De overtuiging dat het in deze tijd ‘echt anders moet’ heeft ze eigenlijk vanaf het moment dat ze moeder werd, zes jaar geleden. „Ik ging toen vier dagen werken, maar bleef in feite dezelfde hoeveelheid werk doen. Dat was niet optimaal. Ik had de woensdag vrij, maar ik bleef de mail afwerken, nam de telefoon op en bleef allerlei lopende dingen afhandelen. Maar nooit werkelijk 100 procent. Eigenlijk ging ik daardoor zelden echt lekker de donderdag in. Ik had toen al een diep geloof dat het anders moest.”
Nu merkte ze dat de tijd er rijp voor is. Ze keek naar Scandinavië. Zweden en Finland verkorte bijvoorbeeld de werkdagen van 8 naar 6 uur. Dat werd geen succes. Fikken keek in ons land ook mee bij het bedrijf Luscii, waar eerder een kortere werkweek is ingevoerd. Wel met succes. De Enschedese pikte zo uit alle proeven de pluspunten en hakte de knoop door.
Nodige kanttekeningen
Dat neemt niet weg dat het onderzoeksinstituut TNO de nodige kanttekeningen plaatst bij de vierdaagse werkweek. Claims over het verband tussen korter werken en productiviteit zijn moeilijk hard te maken, aldus onderzoeker Irene Houtman van TNO. „Onderzoeken spreken elkaar tegen en bovendien is productiviteit lastig te meten. Productiviteit in de zorg is bijvoorbeeld iets heel anders dan in de industrie.”
Goed voor productiviteit
Het zou volgens haar best kunnen dat vierdaagse werkweken goed zijn voor de productiviteit, maar dat hoeft niet per se. „Uit recent onderzoek van de TU Eindhoven blijkt bijvoorbeeld juist dat hard doorwerken beter is voor je creativiteit dan minder gaan werken.” In creatieve beroepen verhoogt langer werken de productiviteit dus misschien wel. Maar ook dat wordt in andere onderzoeken volgens haar weer tegengesproken.
Groot experiment
Eerder dit jaar werden de resultaten bekend van een groot experiment van de universiteit van Cambridge, waaraan 61 Britse bedrijven meededen met in totaal ongeveer 3000 werknemers. Ook dit bevestigde dat iedereen 4 dagen werken omarmt. Werknemers rapporteerden minder stressklachten. Het ziekteverzuim daalde en de psychische en fysieke gezondheid verbeterde. Ondertussen bleef de omzet van de bedrijven nagenoeg gelijk.
Mail niet openen
In Enschede is in elk geval de kogel door de kerk. Het wordt in Enschede een vierdaagse werkweek. De werkdagen blijven in uren onveranderd, het salaris ook. Dat betekent minder werken voor hetzelfde geld. Iedereen krijgt vrijdag vrij. Dat werkt beter dan dat iedereen een eigen vrije dag mag kiezen.
Fikken: „Omdat niemand die dag werkt, word je ook niet door een collega gebeld met een vraag of over een probleem. Ik moedig ook iedereen aan om niet over het werk te bellen en de mail niet te openen op de vrije dagen. Ik geef zelf het goede voorbeeld. Het gaat ook om een cultuur die je moet doorbreken. Ik zie dat de mensen gelukkiger zijn. En ik ben zelf gelukkiger: ik heb oprecht meer energie over en meer tijd voor mijn kinderen.”
Wil jij ook naar een 4-daagse werkweek?
Vanuit onze achtergrond bij het KCT (Korps Commando Troepen) hebben wij een unieke visie op succesvol samenwerken. Deze visie vertalen we graag naar jouw situatie, zodat ook jij veel meer kunt bereiken in minder tijd, en met veel meer voldoening en werkplezier.
Er zijn al verschillende organisaties die door het succesvol implementeren van onze werkwijze, hun teams 4 dagen kunnen laten werken met behoud van een salaris gestoeld op een 5-daagse werkweek. Onze implementatietrajecten zijn altijd maatwerk. Weten wat we voor jou kunnen betekenen, neem dan contact met ons op.